Ngoài năng lực và kiến thức chuyên môn, các kỹ năng mềm cũng có ảnh hưởng quan trọng đến sự phát triển và thăng tiến trong sự nghiệp của bạn. Theo Báo cáo về nghề nghiệp trong tương lai của Diễn đàn kinh tế thế giới (WEF), đến năm 2025 sẽ có tới 50% nhân lực cần phải được tái đào tạo. Bài viết dưới đây tổng hợp top 10 kỹ năng thiết yếu trong tương lai mà HTDS muốn giới thiệu đến các bạn. Mời bạn cùng HTDS tìm hiểu nhé!
1. Kỹ năng tư duy phân tích và đổi mới
Kỹ năng tư duy phân tích (hay còn gọi là tư duy phản biện) là khả năng đưa ra quan điểm về một vấn đề và chứng minh, bảo vệ cho luận điểm đó một cách logic, đồng thời phản bác những ý kiến trái ngược với nó.
Đây là kỹ năng thiết yếu khi đi làm. Bởi vì chỉ khi tư duy phân tích và đổi mới, bạn mới có thể mang lại những đóng góp tích cực và khách quan. Với kỹ năng này, bạn sẽ tìm ra các vấn đề và cách giải quyết một cách rõ ràng và hợp lý, tránh việc đặt tình cảm cá nhân hay ý chí chủ quan vào công việc.
Bạn có thể rèn luyện kỹ năng tư duy theo 6 bước sau:
Bước 1: Xác định vấn đề
Tips cho bạn: Hãy cố gắng xác định vấn đề càng chính xác càng tốt. Khoanh vùng vấn đề càng hẹp thì càng dễ tìm ra giải pháp hoặc câu trả lời.
Bước 2: Thu thập dữ liệu, ý kiến và lập luận
Tips: Xem xét vấn đề dựa trên nhiều nguồn, nhiều khía cạnh và quan điểm khác nhau
Bước 3: Phân tích và đánh giá dữ liệu
Tips: Xác định độ tin cậy của các nguồn tài liệu bạn tìm được. Các dữ liệu đó có đủ thông tin để hỗ trợ cho giả thuyết bạn đưa ra hay không?
Bước 4: Xác định các giả định
Tips: Cần đưa ra các giả định một cách khách quan nhất có thể.
Bước 5: Kết luận vấn đề
Tips: Cân nhắc đến điểm mạnh và các hạn chế của các kết luận mà bạn đề ra.
Bước 6: Trình bày vấn đề
Sau khi đã đi đến kết luận, hãy trình bày nó với những người có liên quan.
2. Kỹ năng chủ động học hỏi và tạo chiến lược học hỏi
Tính chủ động học hỏi không chỉ giúp bạn mở mang kiến thức mà còn đem lại cho bạn nhiều cơ hội hơn, được đánh giá cao hơn trong công việc. Một nhân viên chủ động học hỏi sẽ không bao giờ từ chối khi nhận được một nhiệm vụ mà họ chưa từng trải nghiệm qua. Thay vì phàn nàn hay e ngại, họ sẽ học hỏi cách làm từ người đi trước, và chủ động tìm tòi thêm để hoàn thành công việc một cách tốt nhất.
Trong thời đại “multi-task” hiện nay, những cá nhân chủ động học hỏi và không ngừng tiến lên luôn được xem trọng. Tuy nhiên, bạn cần có chiến lược học tập một cách hiệu quả, đi từ cơ bản đến nâng cao. Chẳng hạn, trước khi học kỹ thuật chạy quảng cáo trên Facebook, bạn cần nắm vững kiến thức cơ bản về hành vi người dùng trên Facebook. Có như vậy thì công việc mới đạt được hiệu quả tối ưu.
3. Kỹ năng giải quyết vấn đề phức tạp
Đây là một kỹ năng thiết yếu trong cả công việc lẫn ngoài đời thực vì cuộc sống là một chuỗi các vấn đề khác nhau, đòi hỏi chúng ta phải giải quyết theo những phương thức khác nhau. HTDS xin gợi ý đến bạn các bước giải quyết vấn đề dựa theo nguyên tắc KOALA:
- Knowledge: Xác định thông tin vấn đề
- Objectives: Xác định mục tiêu cần giải quyết
- Alternatives: Xác định những phương án giải quyết vấn đề
- Look ahead: Lựa chọn giải pháp phù hợp
- Action: Thực hiện giải pháp và đánh giá
Tips: Ngay cả khi phát hiện ra vấn đề, bạn cần xác định rõ xem ai là người có thể giải quyết hoặc tham gia xử lý vấn đề đó, tránh tình trạng “vượt cấp” – vốn dĩ là một chuyện hết sức nhạy cảm trong môi trường công sở.
4. Kỹ năng sáng tạo
Tư duy sáng tạo giúp bạn phát hiện ra những ý tưởng mới mẻ hoặc cách làm tối ưu hơn, góp phần tăng mức độ hiệu quả trong công việc. Trước một thị trường luôn luôn biến động và không ngừng đổi mới thì “sáng tạo” chính là yếu tố sống còn của doanh nghiệp.
Không có công thức chung cho sự sáng tạo – có người thì sáng tạo tốt nhất khi tập trung, cũng có người lại cho ra đời những sáng kiến mới lạ khi đang thư giãn, đang làm công việc nhà… Và sáng tạo cũng không phải là một khả năng trời phú chỉ dành riêng cho một số ít cá nhân. Ai trong chúng ta cũng có tố chất để sáng tạo và rèn luyện kỹ năng này.
Sự thật là, đa số chúng ta sợ hãi việc đề xuất cách làm mới, chứ không phải là không thể sáng tạo. Vì vậy, hãy duy trì tư duy sáng tạo và phát huy nó bằng cách thoải mái chia sẻ với đồng nghiệp, với cấp trên. Càng chia sẻ và được công nhận nhiều, bạn càng tự tin và nhận thấy rằng kỹ năng sáng tạo của mình ngày càng hoàn thiện hơn.
5. Kỹ năng lãnh đạo và tạo sức ảnh hưởng
Kỹ năng lãnh đạo là khả năng tổ chức, sắp xếp công việc cho những người khác để đạt được mục tiêu chung. Còn kỹ năng tạo sức ảnh hưởng là khả năng tạo được sự uy tín và tin cậy, nhờ đó nhận được sự hỗ trợ, ủng hộ từ mọi người.
Cho dù bạn ở vị trí nào trong một tổ chức, đây vẫn là 2 kỹ năng luôn quan trọng, vì chúng cho phép bạn thúc đẩy người khác hoàn thành một loạt các nhiệm vụ theo kế hoạch, giúp luồng công việc diễn ra được trơn tru và hiệu quả.
Để có thể lãnh đạo và tạo sức ảnh hưởng đến người khác, bạn cần sở hữu những tố chất sau:
- Kỹ năng giao tiếp và xây dựng mối quan hệ
- Sự uy tín
- Khả năng huấn luyện – đào tạo và tư vấn
- Tính công bằng
- Tính kỷ luật
- Sự nhanh nhạy và quyết đoán
6. Kỹ năng sử dụng công nghệ
Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 bùng nổ bởi những đổi mới công nghệ như trí tuệ nhân tạo, big data, blockchain, v.v. Điều này có nghĩa là mọi người sẽ cần thành thạo một số kỹ năng nhất định về công nghệ. Đây là một kỹ năng được yêu cầu ở hầu hết các vị trí và bộ phận, từ ban lãnh đạo cho tới các phòng ban như hành chính nhân sự, kế toán, marketing,…
Ngoài những kỹ năng văn phòng cơ bản như Microsoft Office và khả năng sử dụng phần mềm chuyên dụng, ở cấp độ cao cấp hơn, bạn cần phải nhận thức được về tác động tiềm tàng của công nghệ tới ngành nghề, lĩnh vực mà bạn theo đuổi nói riêng và của doanh nghiệp bạn đang hoạt động nói chung. Việc làm chủ được công nghệ sẽ giúp bạn có cơ hội bắt kịp, đón đầu xu hướng và tránh bị lạc hậu, đào thải.
Xem thêm HRM 4.0 – Xu hướng mới trong quản trị nhân sự 2022
7. Kỹ năng thiết kế và lập trình công nghệ
Nếu bạn đang có ý định gây dựng sự nghiệp trong lĩnh vực lập trình, xin chúc mừng bạn, đây là một trong những ngành hot nhất trong năm 2025 và tương lai. Ngành công nghiệp phần mềm đang có tốc độ phát triển nhanh vượt bậc và thường xuyên thiếu nhân lực giỏi.
Một khi bạn thành thạo những kỹ năng về thiết kế và lập trình công nghệ, bạn sẽ có khả năng tìm được công việc với mức lương cao, không chỉ ở nơi mình sinh sống mà thậm chí là bất kỳ nơi nào trên thế giới. Một số vị trí được trọng dụng mà bạn có thể tham khảo là:
- Chuyên viên học máy
- Chuyên viên dữ liệu
- Chuyên viên phát triển ứng dụng di động
- Thiết kế UX/UI
- Chuyên viên phân tích bảo mật thông tin
- Kỹ sư phần mềm
8. Kỹ năng quản lý và điều tiết cảm xúc
Kỹ năng quản lý cảm xúc là khả năng kiểm soát cảm xúc, làm chủ những cảm xúc cá nhân. Điều này không có nghĩa là bạn phải phớt lờ hay loại bỏ cảm xúc thật của bản thân. Kỹ năng quản lý cảm xúc nhấn mạnh vào khả năng hiểu rõ cảm xúc của chính mình và điều chỉnh nó cho phù hợp với chuẩn mực giao tiếp trong xã hội.
Làm chủ được kỹ năng này, bạn sẽ giảm được căng thẳng trong những bất đồng khi trao đổi với đồng nghiệp, đối tác… Việc loại bỏ cảm xúc cá nhân giúp bạn ra các quyết định và giải quyết vấn đề một cách khách quan, hiệu quả và mang tính xây dựng cho công việc. Chính vì vậy, nếu bạn muốn đạt đến vị trí quản lý, đây là một kỹ năng mà bạn không thể bỏ qua.
9. Kỹ năng đàm phán và thuyết phục
Kỹ năng đàm phán cho phép hai hoặc nhiều bên giải quyết những bất đồng, mâu thuẫn để đạt được thỏa hiệp cùng có lợi. Kỹ năng thuyết phục là làm cho họ hiểu quan điểm của bạn, đồng ý với nó và chịu ảnh hưởng để đi theo một con đường, kế hoạch mà bạn đã vạch ra sẵn. Hai kỹ năng này là một cặp bài trùng – thuần thục một kỹ năng này đồng nghĩa với việc bạn có thể sử dụng kỹ năng còn lại hiệu quả hơn.
Khi nói đến kỹ năng đàm phán và thuyết phục, chắc hẳn trong đầu bạn đang tưởng tượng tới hình ảnh những giám đốc, nhà quản lý trong một cuộc họp với các đối tác để quyết định những hợp đồng triệu đô. Thế nhưng, hai kỹ năng này không chỉ có lợi khi bạn ở cấp bậc cao như quản lý, mà còn rất hữu ích trong công việc nói chung và trong cuộc sống hàng ngày.
Để sở hữu kỹ năng đàm phán và thuyết phục tốt trong công việc, bạn cần rèn luyện những kỹ năng mềm sau:
- Kỹ năng giao tiếp
- Kỹ năng lắng nghe, nắm bắt cảm xúc của người đối diện
- Kỹ năng quản lý kỳ vọng
- Sự kiên nhẫn
- Sự tự tin
- Khả năng ra quyết định
- Thiết lập mạng lưới quan hệ “networking” tốt
- Tạo ra cảm giác “cấp thiết” cho đối phương
10. Kỹ năng kiểm soát căng thẳng và áp lực công việc
Áp lực là điều không thể tránh khỏi trong môi trường công sở với guồng công việc cao độ như hiện nay. Ở khía cạnh tích cực, áp lực giúp chúng ta tăng năng suất, phát triển sức sáng tạo và kích thích tinh thần học hỏi. Tuy nhiên, nếu bạn không biết cách xử lý áp lực sẽ dễ dẫn đến căng thẳng, gây tổn hại đến tinh thần, sức khỏe và hiệu quả làm việc. Vì vậy, kiểm soát căng thẳng và áp lực là một kỹ năng “sống còn” đối với tất cả mọi người, dù là trong công việc hay cuộc sống.
HTDS chia sẻ đến bạn bí quyết kiểm soát căng thẳng 4T:
Tránh né:
Hãy biết rõ giới hạn để dừng lại trước khi tình huống đạt đến phạm vi gây căng thẳng. Bên cạnh đó, bạn có thể hạn chế gặp gỡ khi không cần thiết với những người thường xuyên khiến bạn cảm thấy căng thẳng trong công việc.
Thay đổi:
Nếu công việc khiến bạn cảm thấy quá áp lực, hãy mạnh dạn trao đổi riêng với cấp trên của mình để tìm hướng giải quyết phù hợp. Những chia sẻ và kinh nghiệm từ sếp hay các đồng nghiệp có thể giúp ích cho bạn.
Tiếp nhận:
Có rất nhiều thứ trong công việc mà chúng ta gần như không thể kiểm soát được. Thị trường biến đổi, sự đột phá của đối thủ cạnh tranh, những nhân tố ngoại vi… gây ảnh hưởng đến hiệu quả công việc. Điều tốt nhất nên làm là chấp nhận tình huống và hiểu rằng: mỗi một vấn đề xảy ra đều có 2 mặt của nó. Thay vì trở nên căng thẳng với những gì không thể thay đổi được, hãy tập trung vào những cơ hội và tiềm năng để phát triển bản thân và chứng minh năng lực của bạn.
Thích nghi:
Áp lực là một phần tất yếu trong đời sống. Vì vậy bạn hãy thay đổi bản thân mình để thích nghi với nó. Bạn có thể thay đổi để thích ứng với những tình huống căng thẳng và lấy lại sự kiểm soát bằng cách thay đổi kỳ vọng và thái độ ở bản thân bạn.
Trên đây là top 10 kỹ năng thiết yếu cho công việc trong năm 2025. Mặc dù các kỹ năng mềm mất nhiều thời gian để học hỏi hơn kiến thức chuyên môn, nhưng chúng lại hỗ trợ cho bạn rất nhiều trong công việc cũng như đời sống. Hy vọng bài viết trên sẽ giúp ích cho bạn trong quá trình chuẩn bị hành trang cần thiết cho sự nghiệp tương lai.
Hoàng Lan
