Chỉ số hoàn vốn ROI được xem là một trong những phương thức phổ biến và hiệu quả nhất để đánh giá kết quả đào tạo nhân sự. Đầu tư cho đào tạo là đầu tư lâu dài cho đội ngũ, tuy nhiên việc đầu tư vào nhân sự có thể khiến các CEO lo lắng, bởi vì các dự án và chương trình thường không mang lại kết quả rõ ràng. Vậy nên việc đánh giá này cần được theo dõi và đánh giá sát sao. Đánh giá sau đào tạo giúp xác định được tính hiệu quả của mỗi chương trình, thái độ của mỗi nhân viên và tác động tới chất lượng đội ngũ nhân sự. Từ đó, ban lãnh đạo sẽ điều chỉnh nội dung đào tạo phù hợp cho những dự án tiếp theo. Mời bạn xem hướng dẫn chi tiết cách áp dụng chỉ số ROI để đánh giá kết quả đào tạo nhân sự.
Chỉ số ROI đánh giá kết quả đào tạo nhân sự
Khái quát về chỉ số ROI
ROI (Return on Investment) hay còn gọi là Chỉ số hoàn vốn đầu tư, là một thước đo hiệu suất được sử dụng phổ biến trong ngành tài chính và kinh doanh. ROI giúp doanh nghiệp đo lường số tiền hoàn vốn trên một khoản đầu tư. Ngày trước, chỉ số này chỉ dùng để đánh giá lợi nhuận ròng so với tổng giá trị ròng của công ty. Trong những năm gần đây, khái niệm ROI đã được các ngành khác áp dụng để đánh giá các dự án và chương trình ở quy mô nhỏ hơn, chẳng hạn như đánh giá kết quả đào tạo đối với ngành nhân sự.
Chỉ số ROI trong đánh giá nhân sự phản ánh giá trị tài chính mà lực lượng lao động tăng thêm, thể hiện giá trị mà nhân viên đóng góp so sánh với khoản đầu tư nhân sự (về tuyển dụng, đãi ngộ, quản lý nhân tài, đào tạo…). Đây là số liệu phản ánh chân thực giá trị của tài nguyên về con người trong một tổ chức.
Vì sao chỉ số ROI lại quan trọng trong ngành nhân sự
- Giúp chứng minh một cách rõ ràng và cụ thể tính hiệu quả của những chương trình đào tạo, từ đó xác định và loại bỏ các chương trình không hiệu quả
- Xác định và lấp đầy khoảng trống về vốn nhân lực: chỉ số ROI giúp bạn hiểu được tổ chức của mình đang hoạt động xuất sắc ở đâu và tổ chức của mình thiếu vốn nhân lực ở đâu
- Cải thiện quy trình quản lý nội bộ: Thông qua nhiều cơ chế phản hồi nhận được do tính toán ROI, bạn có thể cải thiện các quy trình quản lý nhân sự của mình. Trong quá trình này, bạn có thể thực hiện các điều chỉnh (theo thời gian thực) và hiểu cụ thể phần nào của quy trình cần cải tiến
Công thức tính chỉ số ROI để đánh giá kết quả đào tạo
Việc tính toán lợi tức đầu tư cho vốn con người rất phức tạp. Nó yêu cầu bạn phân bổ tài chính sao cho có hiệu quả nhất. Điều này không phải lúc nào cũng đơn giản bởi vì làm thế nào bạn thực sự biết rằng một chương trình đào tạo đóng góp trực tiếp vào việc tăng doanh thu? Có rất nhiều biến số có thể ảnh hưởng đến kết quả, bao gồm sự biến động của thị trường, sự thay đổi của các điều kiện và thậm chí cả yếu tố may mắn. Tuy nhiên, Viện ROI đã phát triển một mô hình có thể tính toán chính xác ROI đầu tư cho nguồn nhân lực bằng cách chia thành từng bước như sau:
Lập kế hoạch đánh giá:
Đây là bước xác định rõ ràng các mục tiêu của các chương trình đào tạo. Ví dụ: “Đào tạo kỹ năng thuyết phục khách hàng cho bộ phận sales” hoặc “Training kỹ năng SEO cho phòng marketing”
Thu thập dữ liệu cần thiết:
Trong giai đoạn này, bạn có thể thu thập các số liệu về vốn con người (HC): dữ liệu cứng (là những số liệu được trích xuất thông qua hệ thống HC) và dữ liệu mềm (là những thông tin thu thập trong các cuộc khảo sát mức độ hài lòng của nhân viên, quan sát tại chỗ,…)
Phân tích dữ liệu:
Đây là bước quan trọng nhất trong quá trình tính toán chỉ số ROI. Ta cần phân tích dữ liệu ở cả 2 khía cạnh:
Dự đoán các tác động của chương trình đào tạo:
có thể thực hiện bằng cách triển khai chương trình thử nghiệm, sử dụng phương pháp đường xu hướng, tham khảo ý kiến của các bên liên quan và chuyên gia để phân tích các tác động
Chuyển đổi các kết quả từ chương trình đào tạo thành chỉ số về tài chính:
Đòi hỏi chi phí của mọi chương trình phải được tính toán và có đơn vị đo lường, tùy theo mỗi chương trình cụ thể. Ví dụ, sau một chương trình đào tạo, một nhân viên có thể tự chạy quảng cáo trên các nền tảng mạng xã hội. Vậy kết quả đó sẽ chuyển thành phần chi phí được tiết kiệm từ việc ngừng thuê agency bên ngoài thực hiện.
Khi đã làm theo các bước trên, bạn sẽ có đủ thông tin để tính toán chỉ số ROI theo công thức sau:
Trong đó các chi phí bao gồm: chi phí xây dựng và triển khai chương trình, chi phí thời gian để thực hiện khóa đào tạo, cơ sở hạ tầng, tiền lương nhân viên tính trong học phí…
Xem thêm 5 chỉ số đánh giá hiệu quả tuyển dụng
Ưu điểm và nhược điểm của chỉ số ROI trong đánh giá kết quả đào tạo
Ưu điểm:
- Chỉ số ROI thể hiện cụ thể những hiệu quả sẽ thu được trong việc đầu tư vào đào tạo
- Giúp doanh nghiệp có cơ sở để so sánh hiệu quả giữa các chương trình đào tạo
- Giúp ban lãnh đạo nắm được cái nhìn tổng quan về dự án đào tạo
- Công thức tính toán đơn giản, dễ dàng áp dụng
Nhược điểm:
- Chỉ số ROI giúp đánh giá hiệu quả các chương trình trong ngắn hạn chứ không thể hiện được tầm nhìn dài hạn mà cần kết hợp cùng các mô hình đánh giá nhân sự khác
- Đòi hỏi những chỉ số đo lường cụ thể, tuy nhiên, nhiều chương trình đào tạo khó đo lường bằng con số chính xác
- Chỉ số ROI không giải thích được nguyên nhân tại sao hiệu quả của việc đào tạo thấp hoặc cao
Việc đo lường theo chỉ số ROI là một công cụ hữu ích để đánh giá các quyết định đầu tư cho đào tạo nhân sự. Tuy nhiên, với những ưu điểm và nhược điểm như HT Dynamic Solutions đã phân tích ở trên, nên linh hoạt kết hợp mô hình ROI với các mô hình đo lường đào tạo khác như Kirkpatrick, CIPP…để thu về kết quả tổng quan nhất.
Hoàng Lan
