Ngành công nghiệp sản xuất chưa bao giờ năng động như ngày nay. Kể từ khi Industry 4.0 xuất hiện, bất chấp những hồ nghi ban đầu, ngành công nghiệp này đã tiến lên phía trước, kéo theo đó là sự thay đổi về nguồn nhân lực để đáp ứng những thay đổi của ngành. Có thể nói rằng, tự động hóa là xu hướng định hình lại nguồn lao động tương lai trong ngành công nghiệp sản xuất.
Tự động hóa trong sản xuất là gì?
Tự động hóa trong sản xuất là việc sử dụng thiết bị để tự động hóa hệ thống hoặc quy trình sản xuất. Mục tiêu cuối cùng là thúc đẩy hiệu quả cao hơn bằng cách gia tăng năng lực sản xuất hoặc giảm chi phí, thường là cả hai.
Tự động hóa đã được biết đến nhiều hơn với việc sử dụng máy móc để giảm bớt công việc do con người thực hiện. Nó liên kết với các hệ thống cơ điện được lập trình để thực hiện nhiều loại quy trình.
Các loại tự động hóa trong sản xuất
Tự động hóa cố định
Với đặc trưng là có khả năng sản xuất khối lượng lớn và có rào cản gia nhập cao, tự động hóa cố định thường đảm đương một nhiệm vụ nhất định. Nó còn được gọi là tự động hóa cứng, hầu hết các chương trình được cài đặt trong từng máy sản xuất. Tốc độ và trình tự của các quá trình được thiết lập bởi thiết bị hoặc dây chuyền sản xuất.
Một ví dụ về tự động hóa cố định là các nhà máy sản xuất thân xe trước khi sơn. Các nhà cung cấp xe lớn có thể sản xuất hơn một triệu mẫu thân xe trước khi thay đổi thiết kế.
Thường thì khi áp dụng tự động hóa cố định, các nhà máy không thể thêm vào chương trình các thay đổi mới. Nếu thực sự cần thay đổi mẫu, đội ngũ kỹ thuật viên phải thực hiện thay đổi thủ công và yêu cầu ngắt ít nhất là 1 dây chuyền. Vì vậy mà thời gian chết (downtime) rất cao, kéo theo chi phí sản xuất lớn. Đối với các sản phẩm có khối lượng thấp hoặc các sản phẩm có vòng đời ngắn hơn, hãy cân nhắc đến loại tự động hóa có thể lập trình được.
Tự động hóa có thể lập trình được
Các chương trình tự động hóa có thể lập trình được có khả năng sản xuất hàng loạt từ vài chục đến hàng nghìn đơn vị sản phẩm. Loại tự động hóa này thường được dùng để sản xuất nhiều loại bộ phận và sản phẩm với khối lượng thấp và vòng đời ngắn. Nếu sản phẩm có sự thay đổi, thời gian downtime sẽ tùy thuộc vào kích thước lô và tổng thời gian sản xuất để xác định.
Tự động hóa linh hoạt
Đây là chương trình có thể thực hiện các thay đổi ở sản phẩm một cách tự động. Nó có thể tự ra yêu cầu về các thiết bị cần thiết để tự thực hiện những thay đổi này. Thông thường, tự động hóa linh hoạt được kết hợp với các chương trình giám sát hoặc điều khiển từ xa. Nhờ đó mà các kỹ sư có thể chạy các chương trình mới hoặc đưa chúng vào quá trình sản xuất hiện có từ khắp nơi trên thế giới mà không nhất thiết phải có mặt ở nhà máy.
Tự động hóa sẽ định hình lại nhân sự ngành sản xuất như thế nào?
Thay đổi thế hệ nhân công tiếp theo và chiến lược nhân sự liên quan
Những cải tiến về công nghệ sản xuất đang diễn ra với tốc độ nhanh chóng. Trong tương lai, tự động hóa có thể “thay máu” ngành công nghiệp sản xuất trở thành một ngành năng động và phù hợp với cả những người trẻ tuổi. Tuy nhiên, việc khuyến khích những người trẻ tuổi tham gia vào sản xuất chỉ là một yếu tố trong quá trình chuyển đổi mà lĩnh vực này cần có để phát triển một nguồn nhân tài bền vững.
Các công nghệ mới trong ngành sản xuất liên tục xuất hiện và phát triển. Kết quả là nhu cầu về kỹ năng sẽ tăng và đồng thời giảm nhanh hơn bao giờ hết. Một số vai trò công việc nhất định có thể sẽ đến và đi trong khoảng thời gian vài năm khi các đổi mới nhanh chóng chuyển qua giai đoạn áp dụng ban đầu và trở thành xu hướng chủ đạo.
Tự động hóa sẽ cắt giảm nhiều vai trò trong ngành sản xuất, đồng thời cũng tạo ra thêm những vị trí việc làm mới. Điều quan trọng là lập kế hoạch để trang bị cho lực lượng lao động hiện tại những kỹ năng cần thiết. Các kỹ năng mà ngành sản xuất cần ở nguồn nhân công hiện đang thay đổi quá nhanh đến mức những kỹ năng mà bên nhân sự yêu cầu không có đủ trên thị trường. Giờ đây, các trưởng phòng nhân sự phải xem xét các quyết định như:
- Xây dựng những chương trình đào tạo các kỹ năng theo yêu cầu
- Chuyển đổi và thay thế các bộ kỹ năng dư thừa
- Vạch ra lộ trình phát triển kỹ năng mới cải tiến theo công nghệ sản xuất
- Giúp đỡ nhân viên chuyển sang vai trò mới để không ai bị bỏ lại phía sau
Cả người sử dụng lao động và cá nhân cũng cần phải nhận ra rằng một bộ kỹ năng sẽ không còn duy trì trong suốt quãng thời gian làm việc của họ. Trong tương lai, khả năng thích ứng phải được xem là kỹ năng quý giá nhất đối với mỗi nhân viên. Nhân viên cần phải chấp nhận những thách thức và cơ hội mà sự đổi mới mang lại và cởi mở khi nói đến việc đào tạo lại kỹ năng. Họ cần coi việc học tập như một lẽ dĩ nhiên trong sự nghiệp của họ.
Tự động hóa ảnh hưởng đến việc phân bổ lực lượng lao động
Phần lớn lĩnh vực sản xuất sẽ bị ảnh hưởng bởi công nghệ tự động hóa trong những năm tới. Xét riêng về sự ra đời của robot tự động, các phân ngành sau là những ngành bị tác động lớn nhất trong vòng 5 năm tới:
- Sản xuất da và các sản phẩm liên quan với 13,4% công việc tự động hóa
- Chế biến thực phẩm (12,4%)
- Sản xuất đồ nội thất (12%)
Ngoài ra, một số nghề nghiệp như kế toán chứng từ, kế toán tiền lương và quản lý chấm công được dự báo có tới 56,8% công việc được tự động hóa trong 5 năm tới.
Ở các phân xưởng, ngành đóng gói, đóng chai, đóng hộp và filler là nhóm công việc có tính tự động hóa cao nhất, với 28,7% công việc được tự động hóa. Lực lượng lao động sản xuất thực phẩm và đồ uống cũng sẽ bị ảnh hưởng bởi sự phát triển của công nghệ trong tương lai.
Tuy nhiên, các vai trò liên quan trực tiếp với phần mềm và công nghệ thông tin sẽ trở nên hot trên thị trường lao động hơn bao giờ hết. Chẳng hạn như thiết kế chương trình chạy máy, phân tích dự đoán và khám phá giải pháp tối ưu quy trình sản xuất. Khi công nghệ tự động hóa trở nên phổ biến hơn trong ngành sản xuất, ước tính sẽ có khoảng, 29,3% khối lượng công việc được thực hiện bởi các nhân viên công nghệ thông tin. Khi công nghệ giúp tăng cao năng suất và hiệu quả sản xuất, nó cho phép người lao động thực hiện những công việc có giá trị cao hơn.
Dưới tác động của làn sóng tự động hóa trong ngành sản xuất, không chỉ các quy trình tạo ra sản phẩm mà các khía cạnh khác như nguồn nhân sự cũng bị ảnh hưởng. Vì vậy, các nhà quản lý nên chuẩn bị kế hoạch nhân sự để sẵn sàng thích ứng với những thay đổi ở tương lai.
Hoàng Lan
