Vào những năm của thế kỷ thứ 18, hoạt động sản xuất đã bắt đầu gắn liền với các cuộc cách mạng công nghiệp: 1.0 – dựa trên năng lượng hơi nước; 2.0 – dựa trên năng lượng điện; 3.0 – dựa vào công nghệ điện tử và IT. Mãi cho đến khi cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 bùng nổ, đặc biệt là cú hích Covid-19 xảy ra thì Nhà máy thông minh (Smart Factory) mới thật sự được quan tâm, nghiên cứu và áp dụng mạnh mẽ tại các cơ sở sản xuất.
Trong bài viết này, HTDS sẽ chia sẻ những thông tin cốt lõi về Smart Factory. Hy vọng bài viết sẽ mang đến cho các cấp quản lý, nhà lãnh đạo một góc nhìn toàn diện và chuyên sâu nhất!
1. Định nghĩa về Smart Factory
Hiện nay, mô hình Smart Factory rất phổ biến với nhiều góc nhìn khác nhau từ các chuyên gia đầu ngành. HTDS xin tóm lược định nghĩa về mô hình này một cách dễ hiểu và gần với thực tế nhất dưới đây:
“Nhà máy thông minh (Smart Factory) là một bước tiến vượt bậc từ một hệ thống sản xuất tự động hóa truyền thống sang một hệ thống sản xuất được kết nối và xử lý dữ liệu liên tục từ hoạt động sản xuất và kinh doanh để có thể tự tiếp cận và thích nghi theo nhu cầu mới của thị trường.
Một hệ thống Smart Factory có thể tích hợp dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau như từ máy móc thiết bị sản xuất cho đến các quá trình sản xuất cung ứng, con người để có thể kiểm soát được quá trình sản xuất, bảo trì, theo dõi kho, số hóa mọi hoạt động. Từ đó, hệ thống sản xuất sẽ hiệu quả hơn, linh hoạt hơn, giảm thời gian chết, có khả năng dự báo và tự hiệu chỉnh.”
-Theo Deloitte Insights-
Điểm đặc biệt của Smart Factory là khả năng phát triển liên tục trong suốt quá trình thay đổi của tổ chức (mở rộng thị trường, ra mắt sản phẩm/dịch vụ mới,…) cho đến dự báo và đáp ứng nhu cầu vận hành, bảo trì, kết hợp với những công nghệ và quy trình mới, hoặc thay đổi theo thời gian gần thực đối với sản xuất.
2. Các tính năng chính của một Smart Factory
Smart Factory có tổng cộng 5 tính năng chính bao gồm: Kết nối, Tối ưu hóa, Minh bạch, Chủ động và Linh hoạt. Mỗi tính năng đều đóng vai trò quan trọng trong việc giúp doanh nghiệp đưa ra các quyết định sáng suốt và cải thiện quy trình sản xuất.
Tính kết nối (Connected)
Toàn bộ máy móc, tài sản trong nhà máy sẽ được gắn cảm biến thông minh, từ đó hệ thống sẽ làm nhiệm vụ truy xuất và cập nhật liên tục các dữ liệu và phản ánh tình trạng hiện tại. Bên cạnh đó, việc tích hợp các dữ liệu từ hoạt động kinh doanh, từ các nhà cung cấp và khách hàng sẽ tạo ra cái nhìn toàn diện hơn về các quy trình chuỗi cung ứng thuận và ngược, từ đó tạo ra mạng lưới cung ứng hiệu quả hơn.
Khả năng tối ưu hóa (Optimized)
Smart Factory hạn chế tối đa việc can thiệp của con người vào hệ thống sản xuất nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả vận hành cao như nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản, tăng tính linh hoạt, đảm bảo an toàn cho nhân công, phòng ngừa rủi ro, tiết kiệm chi phí và giảm thiểu thời gian lãng phí.
Thu thập dữ liệu minh bạch (Transparent)
Một mạng lưới thu thập dữ liệu thông minh kết hợp với nhiều công cụ tối ưu giúp doanh nghiệp có cơ sở để đưa ra các quyết định chính xác hơn. Trong đó, các dữ liệu được thu thập từ trong quá trình sản xuất luôn được đảm bảo trực quan, minh bạch.
Hệ thống chủ động (Proactive)
Smart Factory có khả năng đáp ứng và thích nghi theo các yêu cầu khắt khe của thị trường. Con người có thể kiểm soát máy móc, thiết bị sản xuất, theo dõi và số hóa các hoạt động để tạo thành một hệ thống hiệu quả giúp kéo dài tuổi thọ của máy móc và nâng cao khả năng dự báo, tự hiệu chỉnh. Từ khả năng dự báo, hệ thống sẽ giúp con người có cơ sở đưa ra các phương án giải quyết khi gặp vấn đề phát sinh để luôn đảm bảo an toàn cho hoạt động sản xuất.
Linh hoạt (Agile)
Với khả năng thích ứng, tiến hóa và phát triển nhanh trong suốt tiến trình sử dụng của Smart Factory, doanh nghiệp có thể chủ động phát triển hệ thống sản xuất của mình theo nhu cầu của thị trường, mở rộng sang thị trường mới linh hoạt.
3. Những lợi ích khi áp dụng Smart Factory
Nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản
Với hàng loạt dữ liệu trên hệ thống được phân tích liên tục, phát hiện và đưa ra các vấn đề liên quan đến hiệu suất hoạt động của tài sản, từ đó đề xuất các giải pháp khắc phục vấn đề đó. Từ lợi ích này của Smart Factory sẽ giúp giảm thời gian chết của tài sản, tối ưu hóa công suất, giảm thiểu thời gian chuyển đổi và một số lợi ích tiềm năng khác.
An toàn lao động
Hệ thống cho phép giảm thiểu tối đa tác động của con người vào quy trình hoạt động sản xuất nhằm tránh các tai nạn nghề nghiệp không đáng có.
Bảo vệ môi trường để phát triển bền vững
Các loại máy móc tự động hóa hay công cụ thông minh sẽ giảm thiểu tối đa sự ô nhiễm của nhà máy tác động lên môi trường xung quanh so với quy trình sản xuất thông thường.
Tiết kiệm chi phí
Nếu như trước đây, các nhà sản xuất chủ yếu dựa vào chi phí nhân công giá rẻ và chất lượng sản phẩm dựa vào đánh giá chủ quan của con người thì với Smart Factory, chỉ cần có một đội ngũ có trình độ cao, vận hành được hệ thống sẽ tiết kiệm được rất nhiều chi phí quản lý, vận hành và nguồn nhân lực. Ngoài ra, còn kiểm soát được hàng tồn kho và cải thiện tìm nguồn cung ứng.
Nâng cao chất lượng sản phẩm
Với khả năng tối ưu hóa của Smart Factory có thể dự đoán và phát hiện những sai lỗi trong quá trình sản xuất sản phẩm giúp doanh nghiệp giảm tỷ lệ phế phẩm và gia tăng chất lượng.
4. Doanh nghiệp cần chuẩn bị gì để xây dựng một Smart Factory?
Điều kiện 1: Xác định tầm nhìn, mục tiêu và chiến lược chuyển đổi số
Các nhà lãnh đạo cần xác định tầm nhìn và chiến lược chuyển đổi số đảm bảo phù hợp với mục tiêu chiến lược chung của doanh nghiệp trong dài hạn và ngắn hạn, tích hợp chiến lược chuyển đổi số vào chiến lược phát triển chung của doanh nghiệp.
Điều kiện 2: Chuyển đổi mạnh mẽ về con người
Thay vì lao động thủ công trực tiếp tại nhà máy như trước đây, doanh nghiệp cần tuyển dụng và đào tạo nguồn nhân lực có trình độ về công nghệ, tự động hóa để điều khiển, kiểm soát và ra quyết định đúng đắn, phù hợp.
Đồng thời, bộ phận lãnh đạo của doanh nghiệp cần thay đổi tư duy từ truyền thống sang chuyển đổi số, làm đầu tàu vững chắc nhằm thuyết phục, đào tạo toàn thể nhân viên nhận thức tầm quan trọng của CNTT và áp dụng vào các hoạt động doanh nghiệp.
Điều kiện 3: Cập nhật và ứng dụng tự động hóa vào sản xuất
Trước tiên, doanh nghiệp cần cập nhật những thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 (hệ thống mạng vật lý, mạng internet kết nối vạn vật, điện toán đám mây, trí tuệ nhân tạo,…) vào nhà máy sản xuất, tạo điều kiện xây dựng Smart Factory.
Sau khi đủ ba điều kiện trên, công ty nên lựa chọn một đơn vị cung cấp hệ thống Smart Factory phù hợp với loại hình doanh nghiệp và hoạt động có hiệu quả. Để được hỗ trợ giải đáp các thắc mắc về Nhà máy thông minh (Smart Factory), tư vấn về lộ trình chuyển đổi số và lựa chọn sản phẩm phù hợp, vui lòng liên hệ:
[Tel] 082 225 9095
[Email] contact@htsolutions.vn
Minh Châu
